Een windhoos is een wervelwind (een snel draaiende kolom lucht) die vaak als een trechtervormige slurf onder een onweerswolk zichtbaar is. Vooral in de zomerperiode, maar soms ook in de winter, gaan buien zo nu en dan vergezeld van windhozen. De hoos trekt met de bui mee en kan een spoor van vernielingen achterlaten.

Soms bevat de windhoos objecten die tijdens de tocht over het aardoppervlak zijn opgezogen. De zichtbare slurf bestaat net als een wolk uit waterdruppeltjes. De windsnelheden bij een windhoos kunnen zeer lokaal oplopen tot enkele honderden kilometers per uur en de passage van een hoos gaat gepaard met een enorm lawaai.

Gemiddeld enkele malen per jaar veroorzaken windhozen zeer plaatselijk een enorme ravage. Vaak worden zware windstoten, die ook veel schade aanrichten, aangezien voor windhozen. Of werkelijk sprake is geweest van een hoos kan in de regel pas achteraf worden vastgesteld aan de hand van verslagen van ooggetuigen en de aard van de schade.

Ontstaan

Windhozen zijn moeilijk voorspelbaar, maar de weersomstandigheden waarbij ze het meest voorkomen zijn wel te karakteriseren. De verschillen in temperatuur en vochtigheid tussen de lucht aan het aardoppervlak en op grote hoogte in de atmosfeer moeten heel groot zijn. Bovendien moet op zo'n 10 kilometer hoogte een zeer sterke wind staan (straalstroom). In een dergelijke situatie ontstaan de enorme buienwolken die hozen kunnen bevatten.

In de nazomer en het najaar ontstaan de meeste buien boven de relatief warme zee of meer. Hozen die bij buien boven water optreden en het land niet bereiken worden waterhozen genoemd. Onweersbuien kunnen behalve windhozen en waterhozen ook catastrofale valwinden veroorzaken.

Kracht

De kracht van een windhoos wordt uitgedrukt in de schaal van fujita: lopend van EF0 voor een lichte tot EF5 voor een catastrofale hoos. De schadeklasse zegt niet alles over het gevaar. In een caravan of tent is men kwetsbaarder dan in een gebouw. Zo waren er op Ameland zowel op 11 augustus 1972 (4 doden) als op 17 augustus 1992 (1 dode) slachtoffers te betreuren toen een windhoos over een camping trok.